دلایل روشن نشدن شعله پکیج و راه‌حل آن — چرا پکیج جرقه نمی‌زند؟
گاهی کاربران پکیج‌های دیواری با این مشکل روبه‌رو می‌شوند که دستگاه روشن می‌شود اما شعله تشکیل نمی‌گردد. در چنین شرایطی سؤال اصلی این است که چرا شعله پکیج روشن نمی‌شود و چه عواملی باعث این اتفاق می‌شود. این مشکل می‌تواند در روزهای سرد سال آزاردهنده باشد، زیرا نبود شعله به معنی نداشتن گرمایش و آب گرم مصرفی است. برای رفع مشکل روشن نشدن شعله پکیج، لازم است ابتدا نحوه عملکرد شعله را بشناسیم و سپس دلایل احتمالی را بررسی کنیم. در برخی مواقع مشکل بسیار ساده است، مانند افت فشار گاز یا نیاز به هواگیری، اما گاهی نیز قطعاتی مانند برد الکترونیک یا سنسور تشخیص شعله دچار خرابی می‌شوند. در ادامه این مقاله، راه‌حل‌های کاربردی و روش‌های جلوگیری از بروز این مشکل را مرحله‌به‌مرحله توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالب
نحوه عملکرد شعله در پکیج دیواری
در پکیج‌های دیواری، شعله نقش گرم‌کننده اصلی آب مدار گرمایشی را بر عهده دارد. زمانی که کاربر شیر آب گرم را باز می‌کند یا ترموستات دستور گرمایش می‌دهد، پکیج شروع به کار می‌کند. ابتدا فن (در صورت وجود) فعال می‌شود، سپس گاز وارد محفظه احتراق شده و جرقه‌زن تلاش می‌کند شعله را روشن کند. سنسور تشخیص شعله وظیفه دارد تشخیص دهد که احتراق به درستی انجام شده است. اگر این سنسور شعله را تشخیص ندهد، سیستم برای جلوگیری از خطرات ایمنی، جریان گاز را قطع می‌کند. این روند دقیق و برنامه‌ریزی‌شده باعث می‌شود پکیج به صورت ایمن و کنترل‌شده کار کند. بنابراین هرگونه اختلال در یکی از این مراحل می‌تواند باعث روشن نشدن شعله شود.
وظیفه شعله در پکیج چیست؟
شعله در پکیج منبع اصلی ایجاد انرژی حرارتی است. وقتی پکیج دستور گرمایش دریافت می‌کند، شعله شروع به گرم کردن مبدل حرارتی می‌کند. آب موجود در مبدل گرما را جذب کرده و سپس وارد مدار گرمایشی رادیاتورها یا شیر آب گرم مصرفی می‌شود. بدون شعله، عملاً هیچ گرمایی تولید نمی‌شود و پکیج فقط به عنوان یک دستگاه الکتریکی بی‌فایده باقی می‌ماند. اهمیت شعله به حدی است که سیستم‌های ایمنی متعددی برای کنترل آن تعریف شده‌اند. اگر شعله ضعیف باشد یا به‌درستی تشکیل نشود، آب به دمای مطلوب نمی‌رسد یا دستگاه به طور کامل از کار می‌افتد. بنابراین شناخت دلیل اختلال در تشکیل شعله، برای تعمیر سریع و جلوگیری از آسیب بیشتر به قطعات داخلی اهمیت بسیار زیادی دارد.
چه زمانی باید شعله روشن شود؟
شعله پکیج هنگامی روشن می‌شود که دستگاه تشخیص دهد نیاز به تولید گرما وجود دارد. این حالت می‌تواند در زمان باز شدن شیر آب گرم یا زمانی که ترموستات محیطی دمای پایین فضا را گزارش می‌کند رخ دهد. روند روشن شدن به صورت خودکار انجام می‌شود: ابتدا پمپ یا فن فعال می‌شود، سپس گاز وارد مشعل شده و جرقه‌زن شعله را ایجاد می‌کند. سنسور شعله لحظه‌ای بررسی می‌کند که شعله پایدار است یا خیر. اگر هر مرحله به‌درستی انجام نشود، پکیج ارور می‌دهد یا خاموش می‌شود. به همین دلیل، توجه به علائم غیرعادی مثل صدای زیاد، خاموش و روشن شدن‌های مکرر یا سرد بودن آب گرم، می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در فرآیند تشکیل شعله باشد.
دلایل رایج روشن نشدن شعله پکیج
روشن نشدن شعله پکیج ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که برخی از آنها ساده و برخی دیگر نیازمند بررسی تخصصی هستند. عواملی مانند افت فشار گاز، خرابی الکترود جرقه‌زن، خرابی سنسور تشخیص شعله، فشار پایین آب در مدار گرمایشی یا وجود هوا در لوله‌ها از جمله مشکلات رایج هستند. همچنین خرابی برد الکترونیکی یا نقص در شیر گاز نیز می‌تواند مانع روشن شدن شعله شود. شناخت دقیق علت، باعث می‌شود از تعویض‌های غیرضروری قطعات جلوگیری شده و هزینه تعمیر کاهش یابد. در ادامه، همه این موارد را به طور جداگانه بررسی می‌کنیم تا بتوانید به راحتی مشکل را شناسایی و در بسیاری از موارد، حتی خودتان رفع کنید.
1. قطع یا افت فشار گاز
در پکیج دیواری و زمینی فشار گاز نقش حیاتی در ایجاد شعله دارد. اگر فشار گاز ساختمان کم باشد یا شیر گاز نیمه‌بسته باشد، پکیج نمی‌تواند شعله را تشکیل دهد. گاهی نیز در زمستان‌ها به دلیل مصرف زیاد گاز در منطقه، فشار شبکه کاهش پیدا می‌کند و پکیج دچار مشکل می‌شود. یکی از نشانه‌های واضح افت فشار گاز، تشکیل شعله ضعیف یا خاموش شدن مداوم آن است. همچنین ممکن است فیلتر گاز یا شیلنگ‌بردهای گاز گرفتگی داشته باشد. برای بررسی این موضوع ابتدا مطمئن شوید شیر اصلی گاز باز است، سپس وضعیت سایر وسایل گازی مانند بخاری را بررسی کنید. اگر مشکل عمومی باشد، تنها راه حل، صبر کردن یا تماس با شرکت گاز است.
2. خرابی یا آلودگی جرقه‌زن (الکترود)
جرقه‌زن یا الکترود شعله یکی از قطعات مهم در فرآیند احتراق است. وظیفه آن ایجاد جرقه برای روشن شدن شعله است. اگر این قطعه کثیف شود، رسوب بگیرد یا فاصله آن با مشعل تنظیم نباشد، جرقه ایجاد نمی‌شود یا بسیار ضعیف خواهد بود. همچنین سیم اتصال آن ممکن است قطع شده یا دچار سولفاته شده باشد. در نتیجه پکیج تلاش می‌کند شعله را روشن کند، اما موفق نمی‌شود و معمولاً صدای “تیک تیک” شنیده می‌شود. برای رفع این مشکل کافی است الکترود تمیز شود یا در صورت خرابی تعویض گردد. این کار بهتر است توسط تکنسین انجام شود تا فاصله و زاویه استاندارد الکترود به‌درستی تنظیم شود و مشکل روشن نشدن شعله پکیج برطرف شود.
3. خرابی سنسور تشخیص شعله (فلِیم سنسور)
سنسور تشخیص شعله یا فلِیم سنسور وظیفه دارد تشخیص دهد که شعله واقعاً تشکیل شده و پایدار است. این سنسور اگر دچار رسوب‌گرفتگی شود، باعث روشن نشدن شعله پکیج می‌شود. در چنین حالتی، با وجود روشن شدن شعله، برد الکترونیک تصور می‌کند شعله وجود ندارد و برای جلوگیری از خطر، شیر گاز را قطع می‌کند. نتیجه این اتفاق خاموش شدن ناگهانی شعله و عدم کارکرد پکیج است. تمیز کردن این سنسور معمولاً مشکل را حل می‌کند. اما اگر سنسور سوخته باشد یا اتصال سیم آن قطع شده باشد، باید تعویض گردد. از آنجا که این سنسور مستقیماً با ایمنی دستگاه مرتبط است، هرگونه خرابی کوچک در آن اهمیت زیادی دارد و نباید نادیده گرفته شود.
4. فشار آب پایین در مدار گرمایشی
در برخی مدل‌ها مانند پکیج ایرتمپ فشار پایین آب در مدار گرمایشی از دلایل اصلی روشن نشدن شعله است. پکیج‌ها معمولاً نیاز دارند که فشار سیستم بین 1 تا 1.5 بار تنظیم شده باشد. اگر فشار کمتر از این مقدار شود، سنسور فشار اجازه روشن شدن شعله را نمی‌دهد تا از آسیب به پمپ و مبدل جلوگیری شود. این مشکل بیشتر زمانی رخ می‌دهد که هوا وارد سیستم شده یا نشتی در مدار وجود داشته باشد. برای رفع مشکل کافی است شیر پرکن پکیج را باز کنید تا فشار به حد استاندارد برسد. اما اگر فشار به مرور زمان کم می‌شود، بهتر است مدار بررسی شود، زیرا احتمال وجود نشتی یا خرابی منبع انبساط وجود دارد.
5. وجود هوا در مدار (نیاز به هواگیری)
در سیستم‌های گرمایشی از جمله پکیج شوفاژ کار وجود هوا در لوله‌ها می‌تواند مانع گردش آب و ایجاد شعله مناسب شود. وقتی هوا در رادیاتورها جمع می‌شود، آب به درستی گردش نمی‌کند و پکیج گرم نمی‌شود. این وضعیت باعث روشن و خاموش شدن‌های مکرر یا روشن نشدن شعله پکیج می‌شود. هواگیری رادیاتورها یکی از ساده‌ترین راه‌حل‌های این مشکل است. کافی است شیر هواگیری بالای رادیاتور را کمی باز کنید تا هوا خارج شود و آب شروع به آمدن کند. همچنین لازم است بعد از هواگیری، فشار سیستم بررسی و تنظیم شود. معمولاً هواگیری سالیانه در ابتدای فصل سرما انجام می‌شود تا عملکرد پکیج پایدار باقی بماند.
6. خرابی برد الکترونیکی پکیج
برد الکترونیک مغز فرماندهی پکیج محسوب می‌شود. این برد تمام عملکردها مانند روشن شدن شعله، کنترل دما، پمپ و سنسورهای مختلف را مدیریت می‌کند. اگر برد دچار خرابی، سوختگی یا اختلال نرم‌افزاری شود، ممکن است دستور تشکیل شعله صادر نشود. معمولاً خرابی برد با علائمی مثل نمایش ارور، روشن نشدن ناگهانی دستگاه، یا کارکرد نادرست پمپ همراه است. تعمیر یا تعویض برد باید توسط تعمیرکار متخصص انجام شود زیرا این قطعه حساس است و اشتباه کوچک می‌تواند باعث آسیب بیشتر شود. در برخی مواقع تنها نیاز به تعویض چند قطعه الکترونیکی روی برد است و در برخی موارد تعمیر آن مقرون‌به‌صرفه نیست. تشخیص این موضوع نیاز به تجربه و ابزار تخصصی دارد.
7. خرابی شیر گاز یا بوبین گاز
شیر گاز در پکیج وظیفه کنترل ورود گاز به محفظه احتراق را بر عهده دارد. این قطعه دارای بوبین‌هایی است که با دریافت فرمان از برد الکترونیکی، مسیر گاز را باز یا بسته می‌کنند. اگر بوبین گاز بسوزد یا اتصال آن قطع شود، شیر گاز باز نمی‌شود و در نتیجه شعله شکل نمی‌گیرد. گاهی نیز خود شیر گاز دچار گرفتگی یا رسوب داخلی می‌شود که باعث کاهش جریان گاز و روشن شدن ناقص شعله می‌گردد. برای تشخیص این مشکل، باید اول ولتاژ ورودی بوبین بررسی شود. اگر ولتاژ وجود داشت اما شیر عمل نکرد، بوبین معیوب است. این قطعه قابل تعمیر نیست و باید تعویض گردد. همچنین در برخی موارد، روشن نشدن شعله پکیج به این معنی است که شیر گاز نیاز به سرویس داشته و باید به صورت تخصصی شست‌وشو شود.
دلایل خاص در مدل‌های مختلف پکیج
علت روشن نشدن پکیج می‌تواند بسته به مدل و برند دستگاه متفاوت باشد. هر پکیج ساختار و قطعات خاص خود را دارد و برخی خرابی‌ها در مدل‌های خاص، شایع‌تر هستند. برای مثال، در برخی برندها سنسور NTC زودتر دچار اختلال می‌شود و در برخی دیگر برد الکترونیک آسیب‌پذیرتر است. همچنین طراحی مسیر دودکش و سیستم تهویه در مدل‌های فن‌دار و بدون فن متفاوت است و این موضوع می‌تواند روی تشکیل شعله تأثیر بگذارد. بنابراین در زمان بررسی مشکل، بهتر است علاوه بر دلایل عمومی، ویژگی‌های برند و مدل دستگاه نیز بررسی شود. تعمیرکارانی که تجربه کار با برندهای مختلف را دارند معمولاً سریع‌تر علت مشکل را شناسایی کرده و راه‌حل مناسب ارائه می‌دهند.
پکیج ایران رادیاتور
در پکیج ایران رادیاتور یکی از رایج‌ترین دلایل روشن نشدن شعله، خرابی یا کثیف شدن الکترود جرقه‌زن است. این مدل‌ها نسبت به فاصله و تمیزی الکترود حساس هستند. همچنین در سری‌های قدیمی‌تر، خرابی سنسور NTC و پرشر سوئیچ هوا بیشتر مشاهده می‌شود. اگر فن دستگاه کار نکند یا مسیر دودکش مسدود باشد، برد اجازه تشکیل شعله نمی‌دهد. در برخی مدل‌های ایران رادیاتور نیز افت فشار آب مدار گرمایشی، باعث روشن نشدن شعله می‌شود و نیاز به تنظیم فشار با شیر پرکن دارد. برای عیب‌یابی دقیق این پکیج بهتر است ابتدا ارور نمایش‌داده‌شده روی نمایشگر یا LEDها بررسی شود تا مسیر تشخیص مشکل دقیق‌تر شود.
پکیج بوتان
پکیج‌های بوتان نیز همانند سایر برندها ممکن است در تشکیل شعله دچار اختلال شوند. یکی از رایج‌ترین مشکلات در پکیج بوتان، خرابی سنسور تشخیص شعله یا رسوب گرفتن آن است. در نتیجه دستگاه با وجود روشن شدن شعله، آن را تشخیص نمی‌دهد و سریع خاموش می‌شود. همچنین در برخی مدل‌های بوتان، گرفتگی فیلتر ورودی آب و کاهش فشار سیستم بسیار شایع است که باعث جلوگیری از روشن شدن شعله می‌شود. اگر مدل دستگاه بدون فن باشد، مشکلات مربوط به دودکش و تهویه نیز مهم هستند. لازم است مسیر خروج دود کاملاً باز باشد. پکیج بوتان در صورت عمل نکردن درست پرشر سوئیچ آب نیز شعله را فعال نمی‌کند. سرویس سالانه این برند نقش مهمی در جلوگیری از این مشکلات دارد.
پکیج فرولی
در پکیج فرولی یکی از دلایل رایج روشن نشدن شعله پکیج، رسوب گرفتن مبدل اصلی و کاهش جریان آب است. این رسوب باعث فشار غیر استاندارد و بالا رفتن دمای موضعی می‌شود که یاعث می‌شود که در نهایت سیستم اجازه روشن شدن شعله را ندهد. علاوه بر این، سنسورهای حرارتی در این پکیج‌ها حساس هستند و در صورت کوچکترین اختلال یا آلودگی، عملکرد آنها دچار خطا می‌شود. خرابی برد نیز در برخی مدل‌های فرولی شایع است. همچنین گاهی شیر گاز به دلیل ضعف بوبین، گاز را کامل باز نمی‌کند و شعله پایدار شکل نمی‌گیرد. سرویس به‌موقع و رسوب‌زدایی دوره‌ای، بهترین راه جلوگیری از بروز این مشکلات است.
چگونه از بروز این مشکل پیشگیری کنیم؟
برای جلوگیری از مشکلات مرتبط با علت جرقه نزدن پکیج لازم است پکیج به طور منظم سرویس شود. تمیز نگه داشتن الکترود، بررسی سلامت سنسورها، تنظیم فشار سیستم و هواگیری دوره‌ای از کارهایی است که باید در آغاز فصل سرما انجام شود تا با مشکل روشن نشدن شعله پکیج مواجه نشویم. همچنین بهتر است مسیر دودکش و تهویه به طور مرتب کنترل شود تا از تشکیل گازهای مضر و اختلال در احتراق جلوگیری شود. استفاده از سختی‌گیر آب نیز می‌تواند از رسوب‌گرفتگی مبدل و قطعات جلوگیری کند. اگر پکیج در محیط باز نصب شده، محافظت در برابر سرما و باد ضروری است. رعایت این نکات باعث افزایش عمر دستگاه و جلوگیری از هزینه‌های سنگین تعمیر می‌شود.
سرویس سالیانه پکیج را جدی بگیرید
یکی از اصلی‌ترین راه‌های جلوگیری از حالتی که پکیج جرقه نمی‌زند، سرویس دوره‌ای سالانه است. در سرویس کامل، قطعاتی مانند جرقه‌زن، مبدل، سنسورهای حرارتی، پمپ، فیلترها و فشار سیستم بررسی و تمیز می‌شوند. این کار نه تنها باعث افزایش راندمان پکیج می‌شود، بلکه مصرف گاز را کاهش داده و عمر قطعات را افزایش می‌دهد. بسیاری از مشکلاتی که باعث روشن نشدن شعله می‌شوند، در صورت سرویس به‌موقع اصلاً رخ نمی‌دهند. همچنین سرویس سالانه خطرات ایمنی مانند نشت گاز یا مسدود شدن دودکش را کاهش می‌دهد. بهتر است سرویس را به تکنسین معتبر و باتجربه بسپارید تا تنظیمات لازم با دقت انجام شود.
بررسی دودکش و تهویه
دودکش نقش مهمی در خروج گازهای حاصل از احتراق دارد. اگر مسیر دودکش مسدود شود، پکیج برای حفظ ایمنی اجازه روشن شدن شعله را نمی‌دهد. همچنین در پکیج‌های فن‌دار، عملکرد فن باید بررسی شود تا گازهای خروجی به درستی تخلیه شوند. نبود تهویه مناسب در محل نصب پکیج نیز می‌تواند باعث ایجاد اختلال در احتراق گردد. همیشه لازم است محل پکیج دارای جریان هوای کافی باشد و دریچه‌های تهویه بسته نشوند. در فصل زمستان گاهی پرندگان یا برف مسیر دودکش را مسدود می‌کنند و باید این موضوع بررسی شود. توجه به این نکات ساده می‌تواند از خاموش شدن‌های ناگهانی یا عدم تشکیل شعله جلوگیری کند.
استفاده از قطعات اصلی و استاندارد
استفاده از قطعات اصلی در تعمیر پکیج اهمیت بسیار زیادی دارد. قطعات غیراستاندارد یا تقلبی نه تنها عمر کمی دارند، بلکه می‌توانند باعث ایجاد مشکلات بیشتر در پکیج شوند. برای مثال، بوبین‌های غیراصلی ممکن است ولتاژ و مقاومت مناسبی نداشته باشند و باعث ایجاد اختلال در روشن شدن شعله شوند. همچنین الکترودهای بی‌کیفیت به سرعت رسوب می‌گیرند و عملکرد جرقه‌زنی را مختل می‌کنند. قطعات استاندارد معمولاً دارای ضمانت و کیفیت بالاتر هستند. توصیه می‌شود خرید قطعات را از فروشگاه‌های معتبر انجام دهید و در صورت امکان فاکتور یا گارانتی دریافت کنید. این کار موجب کاهش هزینه‌های تعمیر در بلندمدت می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله دلایل مختلف روشن نشدن شعله پکیج و راه‌های پیشگیری از آن را بررسی کردیم. بیشتر مشکلات با سرویس به‌موقع، تنظیم فشار، هواگیری و تمیز کردن قطعات قابل حل هستند. اما اگر مشکل مربوط به برد الکترونیک، شیر گاز یا سنسور شعله باشد، بهتر است تعمیر را به فرد متخصص بسپارید. برای تهیه قطعات اورجینال، فروشگاه تاسیسات چشمک گزینه مناسبی است. این فروشگاه انواع قطعات استاندارد پکیج و لوازم گرمایشی را با مشاوره و پشتیبانی ارائه می‌دهد و به مشتری کمک می‌کند بهترین انتخاب را داشته باشد. مراقبت درست از پکیج باعث افزایش عمر دستگاه و کاهش هزینه‌های تعمیر می‌شود.
